Adana’da soğuk zincir sorunu derinleşiyor: Üretici ürünü elde tutamıyor

Türkiye’nin narenciye üretim merkezlerinden olan Adana’da, üreticiler her yıl tekrarlayan aynı sorunla karşı karşıya: soğuk zincir yetersizliği. Türkiye’nin narenciye üretim merkezlerinden olan Adana’da, üreticiler her yıl tekrarlayan aynı sorunla bu sene de karşı karşıya kaldı. Hasat döneminde ürün bolluğu yaşanmasına rağmen kentteki soğuk hava deposu kapasitesi, ihtiyacın çok altında kalıyor. Bu durum hem üreticiye hem de ihracatçılara ciddi ekonomik kayıplar yaşatıyor.Güncel verilere göre, Adana genelinde kayıtlı yaklaşık 110 soğuk hava deposu bulunuyor. Ancak bu tesislerin toplam depolama kapasitesi 170 bin ton civarında. Oysa kentin yıllık narenciye üretimi 1 milyon 200 bin tonu aşıyor. Yani her 7 ton ürünün yalnızca 1 tonu uygun koşullarda saklanabiliyor.“Fiyat düşüyor, ürün tarlada kalıyor”Yüreğir, Kozan ve Ceyhan’daki üreticiler, depolama alanı bulamayan çiftçilerin ürününü maliyetinin altında satmak zorunda kaldığını söylüyor. Özellikle limon ve mandalina gibi çabuk bozulabilen ürünlerde kayıp oranı yüzde 20’lere kadar çıkıyor.Bir narenciye üreticisi, “Soğuk depo bulamayan ürünü tarlada bırakıyor. Fiyat düşünce tüccar da almıyor. Emeğimiz ziyan oluyor.” diyerek yaşadıkları sıkıntıyı özetledi. İhracat hedefi soğukta eriyorAdana’daki ihracatçılar da aynı sorunun etkisi altında. Narenciye ürünleri özellikle Rusya, Irak ve Doğu Avrupa pazarına gönderiliyor. Ancak soğuk zincir eksikliği nedeniyle bazı partilerin geri döndüğü belirtiliyor.Akdeniz İhracatçı Birlikleri verilerine göre, bölgedeki ürün kaybı yılda yaklaşık 25 milyon dolar seviyesine ulaştı. Bu durum, hem üretim hem ihracat tarafında Adana ekonomisini doğrudan etkiliyor.Uzmanlardan çözüm önerisi: “Soğuk Hava OSB” modeliTarım ekonomistleri, Adana’nın bu kronikleşen sorununun çözümü için bölgesel soğuk hava organize sanayi bölgesi (OSB) kurulması gerektiğini belirtiyor.Uzmanlara göre, üretici kooperatifleri ve özel sektör ortaklığıyla kurulacak bu model; enerji verimliliğini artıracak, küçük üreticinin depolama maliyetini düşürecek ve ürün kaybını en aza indirecek.”Çukurova Soğutma Tesisi” yeniden gündemde2018 yılında planlanan ancak askıda kalan “Çukurova Soğutma ve Paketleme Merkezi” projesinin yeniden gündeme alınması bekleniyor. Proje hayata geçerse, Adana yalnızca üretim değil; soğuk zincir yönetimi ve ihracat altyapısı açısından da Türkiye’nin örnek illerinden biri haline gelecek.